Theo thông tin trên Tuổi trẻ, tháng 1, bà Nguyễn Thị Kim Lan, giám đốc Công ty TNHH Thiên Thiên Phúc (Quận Tân Bình, TP HCM) ký hợp đồng mua chiếc GLK 300 4Matic với giá 70.400 USD (tương đương hơn 1,3 tỷ đồng) tại đại lý Việt Nam Star.
Hai tháng sau bà Lan nhận xe, làm thủ tục đăng kiểm nhưng sổ chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường do Cục Đăng kiểm Việt Nam cấp ngày 22/3 xác định chiếc xe này được sản xuất năm 2009.
Mâu thuẫn nảy sinh khi khách hàng cho rằng mua xe mới nhưng lại nhận xe cũ. Bà Lan cho rằng giấy đăng kiểm ghi năm sản xuất là 2009 khiến ngân hàng định giá thấp hơn các xe cùng loại tới 30%.
 |
| Chiếc GLK300 4 Matic của Mercedes Việt Nam. |
Vị khách hàng này đưa ra đề nghị đổi xe mới sản xuất 2011 hoặc giảm 30% giá trị xe nhưng không được đại lý đồng ý. Việt Nam Star trả lời xe không phải sản xuất vào 2009 mà là 2010.
Trả lời VnExpress.net, Mercedes Việt Nam (MBV) khẳng định số khung (trùng với số VIN - Vehicle Identification Number) được xác định từ trụ sở chính của tập đoàn mẹ Daimler AG tại Đức, không phải từ phía Mercedes Việt Nam. Mỗi bộ linh kiện đã được tập đoàn mẹ quy định và MBV phải dập đúng.
Daimler AG (Đức) thường xác định số VIN dựa vào thời gian nhập đơn hàng vào hệ thống công nghệ thông tin sử dụng số theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 3779-2009. Tiêu chuẩn này yêu cầu số thứ 10 trong dãy số VIN là mã số năm nhưng không có nghĩa là năm sản xuất của xe.
Trong trường hợp này, Daimler quy định mã số năm 2009 vì đơn hàng mua nguyên vật liệu để sản xuất xe được đặt vào năm 2009. Sau đó, Daimler AG ở Đức tiến hành mua hàng, sản xuất bộ linh kiện và chuyển bộ linh kiện về Việt Nam. Bộ linh kiện của chiếc GLK trên được đưa vào lắp ráp ngày 26/6/2010. Đến 14/7/2010 thì xuất xưởng.
Trao đổi với VnExpress.net ngày 7/11, ông Đỗ Hữu Đức, Cục phó Cục đăng kiểm cho biết các liên doanh ôtô ở Việt Nam phải dập số khung (số VIN) ở Việt Nam và duy nhất một lần. Ngoài ra, năm sản xuất được thể hiện ở ký tự thứ 10 (trong dãy 17 số).
Các thành viên trong Hiệp hội các nhà sản xuất, lắp ráp ôtô (VAMA) thực hiện việc dập số khung ở Việt Nam. Khi bắt đầu đưa các linh kiện của khung xe vào sản xuất, số VIN mới được dập. Nếu bắt đầu lắp ráp vào tháng 8/2010 thì ký tự thứ 10 sẽ thể hiện năm sản xuất là 2010. Cách làm này không quan tâm đến việc linh kiện rời rạc của khung được nhập khẩu vào thời điểm nào.
 |
| Phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng của chiếc GLK ghi ngày 14/7/2010. Trong khi ký tự thứ 10 của số khung thể hiện năm 2009. Mercedes Việt Nam cho biết dù số khung đóng tại Việt Nam nhưng phải theo quy định của tập đoàn Daimler. |
Việc "lệch" giữa năm sản xuất và thời gian xuất xưởng thường ở giai đoạn cuối năm. Chẳng hạn ngày đưa bộ khung vào lắp ráp là 26/12/2010 nhưng đến tháng 1/2011 xe mới xuất xưởng. Khi đó số khung vẫn phải thể hiện năm sản xuất là 2010.
Trên thế giới, ký tự thứ 10 của số VIN thường được hiểu rất khác nhau. Ở Mỹ nó là "model year - đời xe". Giữa "đời xe" và năm sản xuất có thể trùng hoặc không. Thông thường từ tháng 7 năm trước đã được coi thuộc đời năm sau. Chẳng hạn một chiếc xe sản xuất tháng 9/2009 có thể được coi là "xe đời 2010". Một số hãng châu Âu lại có những quy định về thời gian của riêng mình, phục vụ cho việc quản lý trong hệ thống nội bộ.
Tuy nhiên, thông tin về năm sản xuất ghi trên số khung lại không có ảnh hưởng tới Giấy đăng ký ôtô (cà-vẹt) ở Việt Nam. Cơ quan cấp biển số và đăng ký xe ghi năm sản xuất dựa vào các thông tin như hợp đồng mua bán, thời điểm trên phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng. Khi làm đăng ký xong, xe mới được cấp sổ chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của Cục đăng kiểm.
Trọng Nghiệp